Web Server คืออะไร ทำงานยังไง? ตัวไหนนิยมสุดในปี 2024

เบื้องหลังเว็บไซต์ที่เราใช้งานอยู่ในแทบทุกวัน มีหนึ่งในสิ่งที่เป็นองค์ประกอบสำคัญ สิ่ง ๆ นั้นคือ "Web Server" แล้วเว็บเซิร์ฟเวอร์คืออะไร บทความนี้จะมาไขความกระจ่างครับ

Web Server คืออะไร?

Web Server (เว็บเซิร์ฟเวอร์) คือ คอมพิวเตอร์ที่เก็บซอฟต์แวร์และไฟล์ต่าง ๆ ที่เป็นองค์ประกอบของเว็บไซต์ (เช่น HTML, CSS, Image และ JavaScript เป็นต้น) โดยเว็บเซิร์ฟเวอร์ทำหน้าที่ส่งหน้าเว็บไปยังผู้ใช้ (Client) ตามคำร้องขอ (request) ของผู้ใช้ผ่านเว็บเบราว์เซอร์ที่เราใช้กัน เช่น Google Chrome, Firefox, Safari เป็นต้น 

ตัวอย่างโปรเซสการทำงานของ web server

ในปี 2024 Web Server ได้มีการพัฒนาอย่างก้าวกระโดด เพื่อให้รองรับกับเทคโนโลยีใหม่ ๆ และการใช้งานที่หลากหลายมากขึ้น อาทิเช่น

• การรองรับ HTTP/3 และ QUIC protocol เพื่อเพิ่มความเร็วและความปลอดภัยในการส่งข้อมูล
• การผสานรวมกับเทคโนโลยี edge computing และ serverless เพื่อลดความหน่วงและเพิ่มประสิทธิภาพ
• การรองรับ WebAssembly เพื่อให้สามารถรันโค้ดภาษาต่าง ๆ ได้บนเว็บโดยตรง
• การเพิ่มความสามารถในการจัดการ microservices และ service mesh 
• การใช้ AI และ machine learning เพื่อช่วยในเรื่อง performance optimization, security และ troubleshooting

Web Server ยอดนิยมใน 2024

1. Nginx

Nginx ยังคงเป็น Web Server อันดับ 1 ที่ได้รับความนิยมสูงสุด ด้วยความเร็ว ความยืดหยุ่น และประสิทธิภาพสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการปรับแต่ง Nginx ร่วมกับ modules และเทคโนโลยีใหม่ ๆ เช่น HTTP/3, QUIC และ edge computing ทำให้สามารถรองรับกับเว็บไซต์ high traffic ได้ดียิ่งขึ้น  

Nginx config ตัวอย่างสำหรับเว็บไซต์ในปี 2024

http {

  server {
    listen 443 http3 reuseport;
    listen 443 ssl http2;   
    server_name www.example.com;
    ssl_certificate /etc/ssl/certs/example.crt; 
    ssl_certificate_key /etc/ssl/certs/example.key;
    ssl_protocols TLSv1.3;

    location / {
      proxy_pass http://backend;
      grpc_set_header Content-Type application/grpc; 
      grpc_socket_keepalive on;
    }
  }

  upstream backend {
    server 10.0.0.1:50051;
    server 10.0.0.2:50051;
    zone backend 64k;
  }
}

events {
  worker_connections 4096;
}

ขอแนะนำ: คอร์ส Web Deployment on DigitalOcean โดยในคลาสมีการใช้ Nginx เป็นเว็บเซิร์ฟเวอร์หลักเลยครับ

2. Apache

Apache HTTP Server ยังคงเป็นเว็บเซิร์ฟเวอร์ที่ได้รับความนิยมอย่างสูงในปี 2024 แม้จะมีคู่แข่งเกิดขึ้นมากมาย แต่ Apache ยังคงยืนหยัดด้วยความเสถียร ความยืดหยุ่น และความปลอดภัยที่เหนือชั้น ในปีนี้ Apache ได้มีการอัปเดตและปรับปรุงคุณสมบัติใหม่ ๆ ให้ทันสมัยยิ่งขึ้น อาทิเช่น

• รองรับ HTTP/3 และ QUIC protocol เต็มรูปแบบ
• เสริมความปลอดภัยด้วย TLS 1.3 และ OpenSSL 3.0
• ปรับปรุงประสิทธิภาพด้วย Event MPM ที่ Asynchronous I/O และ Multithreading
• เพิ่มโมดูลใหม่ ๆ สำหรับจัดการ WebSocket, gRPC และ HTTP/2 Server Push
• ผสานรวมกับ Lua เพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นในการเขียน configuration และ plugins
• รองรับ WebAssembly ผ่านโมดูล mod_wasm

Apache's Official Website

นอกจากนี้ Apache ยังมีจุดแข็งที่ community ขนาดใหญ่และมีเสถียรภาพ มีผู้ใช้และผู้เชี่ยวชาญทั่วโลก ทำให้มีแหล่งความรู้ ตัวอย่าง และการสนับสนุนอย่างดีเยี่ยม เหมาะสำหรับองค์กรที่ต้องการความมั่นคง ความปลอดภัย และความยืดหยุ่นในการปรับแต่งเว็บเซิร์ฟเวอร์

3. Microsoft IIS

แม้ส่วนแบ่งการตลาดของ IIS จะลดลงเมื่อเทียบกับคู่แข่งอย่าง Nginx และ Apache แต่ IIS ก็ยังมีฐานผู้ใช้ที่แข็งแกร่ง โดยเฉพาะในองค์กรที่ใช้ Microsoft เทคโนโลยีเป็นหลัก ด้วยความสามารถในการผสานรวมเข้ากับระบบนิเวศของ Windows Server และ .NET ทำให้ IIS ยังคงเป็นตัวเลือกอันดับต้น ๆ สำหรับการใช้พัฒนาเว็บไซต์และเว็บแอปพลิเคชั่นบน Windows 

ในปี 2024 IIS ได้มีการปรับปรุงคุณสมบัติใหม่ ๆ เพิ่มเติมดังนี้

• รองรับ .NET 6 และ ASP.NET Core แบบเต็มรูปแบบ
• เพิ่มความปลอดภัยด้วย TLS 1.3, HTTP/3 และ QUIC
• รองรับ WebSocket, gRPC และ HTTP/2 Server Push
• เสริมประสิทธิภาพด้วย IIS Dynamic Cache Compression 
• ปรับปรุง IIS Administration API ให้ใช้งานง่ายและครอบคลุมยิ่งขึ้น
• เพิ่มโมดูลสำหรับจัดการ Service Worker และ Progressive Web Apps (PWA)

IIS ยังมีจุดเด่นที่การผสานรวมเข้ากับเครื่องมือของ Microsoft เช่น Visual Studio, Azure และ Active Directory ทำให้สะดวกต่อการพัฒนา การ deploy และการจัดการสิทธิ์ผู้ใช้ อย่างไรก็ตาม IIS ก็มีข้อจำกัดที่รันได้เฉพาะบน Windows ทำให้ไม่เหมาะสำหรับใช้งานในสภาพแวดล้อม multi-platform

เว็บเซิร์ฟเวอร์ยอดนิยมในปี 2023 - 2024 จาก Stackshare.io

Note: นอกจากนี้ในปัจจุบันยังมี web servers น้องใหม่ที่กำลังมาแรงอย่างเช่น Traefik และ Caddy 

สรุป

ในปี 2024 เหล่าเว็บเซิร์ฟเวอร์ต่างก็มีการพัฒนากันอย่างคึกคัก ไม่ว่าจะเป็นเจ้าตลาดอย่าง Nginx และ Apache ไปจนถึงน้องใหม่อย่าง Caddy และ Traefik ต่างก็งัดไม้เด็ดมาสู้กันไม่ยั้ง ด้วยเทคโนโลยีล่าสุดอย่าง HTTP/3, QUIC, edge computing และ AI ที่จะช่วยให้เว็บไซต์เร็วปรี๋ด ปลอดภัยเวอร์ และฉลาดขึ้นกว่าเดิม

แต่จะเลือกใช้ตัวไหนดีล่ะ? ก็ต้องดูที่ความต้องการของเว็บไซต์และแอปของเราเป็นหลัก ว่าต้องการความเร็ว ความยืดหยุ่น ความปลอดภัย หรือความง่ายในการใช้งานแบบไหน ไม่ว่าจะเลือกตัวไหน ก็ต้องศึกษาให้ดีและปรับแต่งให้เหมาะกับงานของเรา เพื่อให้ส่งมอบประสบการณ์ที่ดีที่สุดให้กับผู้ใช้งานเว็บไซต์ได้อย่างสมบูรณ์แบบ

เอาเป็นว่า ไม่ว่าจะเป็นเว็บเซิร์ฟเวอร์รุ่นไหน ปีไหน ก็ล้วนมีจุดเด่นจุดด้อยแตกต่างกันไป สำคัญคือเราต้องเลือกใช้ให้เหมาะสมและใช้ให้เป็น รับรองว่าเว็บไซต์ของเราจะต้องลื่นไหล ไร้สะดุด และตอบโจทย์ทุกความต้องการของผู้ใช้งานได้อย่างแน่นอนครับ

อ้างอิง

• docs.nginx.com - NGINX Docs
• developer.mozilla.org - What is a web server?
• stackshare.io - Web Server of The Year 2023 - 2024